Dzień Bezpiecznego Internetu 2024 r.
Celem kampanii jest uświadomienie rodzicom i opiekunom, że zagrożenia, z którymi ich dzieci mogą się zetknąć w wirtualnym świecie, są równie prawdziwe jak te pojawiające się w świecie realnym. Internet jest kopalnią wiedzy i rozrywki, jednocześnie nie można zapominać, że jest też źródłem niebezpieczeństw, przed którymi rodzic powinien chronić swoje dziecko.
W ramach kampanii powstały materiały, które są świetnym wstępem do rozmowy z dzieckiem o cyberzagrożeniach – można dowiedzieć się z nich, co trudnego może nas spotkać w sieci i jak sobie z tym wspólnie poradzić. Atrakcyjna forma współczesnych animacji opartych na znanych baśniach sprawi, że kampania zainteresuje wszystkie pokolenia odbiorców. Bajki uzupełnione są o dodatkowe materiały: podcast, w którym eksperci dzielą się sposobami radzenia sobie z internetowymi zagrożeniami oraz broszurę z gotowymi do zastosowania poradami, którą można wydrukować i powiesić w domu lub szkole.
Kampania jest realizowana przez Ministerstwo Cyfryzacji i Państwowy Instytut Badawczy NASK we współpracy ze Stowarzyszeniem Góry Kultury – zwycięzcą konkursu pt. „(Nie)Bezpieczni w sieci – konkurs dla NGO na najlepszą kampanię edukacyjną”.
Więcej informacji na stronie https://www.gov.pl/web/badz-z-innej-bajki
Kącik logopedyczny
CELE TERAPII LOGOPEDYCZNEJ:
- Kształtowanie prawidłowej mowy uczniów pod względem gramatycznym, fonetycznym, leksykalnym;
- Usuwanie wad i zaburzeń mowy.
FORMY REALIZACJI:
- Ćwiczenia uprawniające motorykę narządów mowy: języka, warg, podniebienia miękkiego;
- Kształtowanie słuchu fonematycznego z każdym dzieckiem;
- Ćwiczenia pogłębionego oddechu;
- Ćwiczenia fonacyjne;
- Opracowanie układów artykulacyjnych właściwych dla danego szeregu głosek;
- Opracowywanie wymowy struktur językowych:
- wywoływanie głosek w izolacji,
- wywoływanie głosek w sylabach,
- wywoływanie (utrwalanie) głosek w nagłosie, wygłosie, śródgłosie wyrazów,
- utrwalanie głosek w wyrażeniach,
- utrwalanie głosek w zdaniach,
- utrwalanie głosek w opowiadaniach, zabawach, grach dydaktycznych a także w mowie spontanicznej.
- Kształtowanie i doskonalenie umiejętności komunikacyjnych;
- Kształtowanie sytemu gramatycznego;
- Usprawnianie analizy i syntezy słuchowej, wzrokowej, oraz orientacji przestrzennej;
- Stymulowanie językowego rozwoju dzieci poprzez ćwiczenia i zabawy utrwalające czytanie i pisanie.
PODEJMOWANE CZYNNOŚCI W ZAKRESIE INDYWIDUALNEJ TERAPII LOGOPEDYCZNEJ
- Wstępna diagnoza logopedyczna – badanie przesiewowe.
- Badanie mowy – badanie artykulacji, umiejętności nawiązywania kontaktów przez dziecko, zasobu słownika, umiejętności formułowania gramatycznej wypowiedzi, umiejętności formułowania i wypowiadania własnych myśli.
- Badanie mowy – uzupełniające (badanie stanu i sprawności aparatu artykulacyjnego, orientacyjne badanie słuchu, badanie słuchu fonematycznego, badanie pamięci słuchowej, badanie kinestezji mowy – czucie ułożenia narządów mowy właściwego poszczególnym głoskom, badanie płynności mowy i prozodii mowy – rytmu, melodii, akcentu).
- Ćwiczenia logopedyczne:
- oddechowe: wyrabianie oddechu dla mowy, ćwiczenia oddechu przeponowego, wydłużanie fazy wydechowej, ćwiczenia emisyjne, ćwiczenia ekonomicznego zużywania powietrza umiejętności synchronizowania pauz oddechowych treścią wypowiedzi;
- głosowe: wyrabianie właściwej tonacji, ćwiczenia umiejętności modulowania siły głosu i prawidłowego brzmienia głosek w sylabach, wyrazach, zdaniach, naśladowanie głosów;
- słuchowe: usprawnianie odbioru bodźców akustycznych, rozpoznawanie wrażeń słuchowych, ćwiczenia poczucia rytmu, rozróżnianie głosek dobrze źle wypowiadanych;
- artykulacyjne: usprawnianie właściwego funkcjonowania narządów mowy, wywołanie głosek w izolacji, utrwalenie ich poprawnej realizacji w logotomach, wyrazach, zdaniach, nauka wierszy, piosenek z nasileniem głoski ćwiczonej;
- leksykalne: rozwijanie mowy poprzez opowiadanie historyjek obrazkowych, opowiadanie ilustracji, przeczytanego tekstu, udzielanie odpowiedzi na pytania, gry i zabawy ortofonicznie, ćwiczenia w czytaniu i pisaniu.
- Współpraca z wychowawcą, nauczycielami, pedagogiem, psychologiem – przekazywanie informacji do IPET (dzieci z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego) oraz do Karty Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, wskazania do indywidualizacji pracy na zajęciach edukacyjnych i dodatkowych, informacja o sposobie korekcji mowy, pokaz ćwiczeń, informowanie o postępach.
- Współpraca z rodzicami dziecka – instruowanie o sposobie wykonywania ćwiczeń w domu, informowanie o postępach dziecka.
KWALIFIKACJA DO ZAJĘĆ TERAPII LOGOPEDYCZNEJ
- Orzeczenia i opinie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych.
- Przesiewowe logopedyczne badania dzieci na początku roku szkolnego.
- Wnioski nauczycieli lub rodziców.
Ciekawe artykuły
Polecana literatura dla rodziców
- Kinga Kozłowska „Zabawy logopedyczne i łatwe ćwiczenia”, cz. I, II, III;
- Kazimierz Gawęda „Uczymy się poprawnej wymowy: ćwiczenia usprawniające mówienie”;
- Elżbieta Chmielewska „Zabawy logopedyczne i nie tylko”;
- Kloc Maciej „Historyjki logopedyczne”;
- Ewa Morkowska „Uczymy się chuchać, dmuchać i oddychać prawidłowo. Ćwiczenia logopedyczne dla dzieci”;
- Ewa Morkowska „Dlaczego ziewa hipopotam? Ćwiczenia logopedyczne dla dzieci”;
- Ewa Morkowska „Hau-hau, miau-miau, kukuryku. Ćwiczenia logopedyczne dla dzieci”;
- Ewa Morkowska „Język hop do góry – ćwiczenia logopedyczne dla dzieci”;
- Iwona Michalak-Widera „Śmieszne minki dla chłopczyka i dziewczynki” ;
- Iwona Michalak-Widera, Katarzyna Węsierska „Aby nasze dzieci mówiły pięknie”;
- Małgorzata Dembińska „Domowe zabawy logopedyczne”;
- Jadwiga Nowak „Ćwiczenia usprawniające mowę u dzieci w wieku przedszkolnym
i wczesnoszkolnym”; - Iwona Rutkowska-Błachowiak „Gimnastyka buzi na wesoło: ćwiczenia narządów artykulacyjnych dla dzieci”;
- Ewa Słodownik-Rycaj „O mowie dziecka, czyli jak zapobiegać powstawaniu nieprawidłowości w jej rozwoju”;
- Katarzyna Szłapa „Cmokaj, dmuchaj, parskaj, chuchaj: ćwiczenia oddechowe i artykulacyjne dla najmłodszych”;
- Katarzyna Wnukowska „Czy moje dziecko mówi poprawnie? Poradnik logopedyczny”;
- Anna Franek, Marzena Riegel „Zabawy rozwijające mowę twojego dziecka”;
- Marta Galewska-Kustra, Elżbieta i Witold Szwajkowscy „Wierszyki ćwiczące języki”;
- Grzegorz Kasdepke „ Co to znaczy…”;
- Anna Paszkiewicz „Językowe wygibasy – wierszyki dla dzieci”;
- Jagoda Cieszyńska, seria logopedyczna „Kocham czytać”.
WIERSZYKI DO UTRWALANIA
W KRZACZKACH
Taczka, czajnik i trzepaczka
Tańczą cza-czę w rzadkich krzaczkach.
A zza krzaczków brodacz w czapce
przypatruje się tej paczce:
– Cz…czajnik!? Tacz…czka!? I trzepacz…czka!!!?-
Zaskoczony brodacz zaczkał.
Ściągnął czapkę z czarnych loczków,
Ciut przyczesał kłaczki z boczku,
Włożył fraczek, chwycił pniaczek
I zatańczył z pniaczkiem cza-czę.
KLESZCZ
Kleszcz w leszczynach się zakleszczył:
– Niech mnie ktoś odkleszczy! – wrzeszczy.
Przybiegł Szczepan, użył kleszczy
I kleszczami z gąszczu leszczyn…
Wyrwał kleszcza. Już nie wrzeszczy.
– Brawo Szczepan! – kleszczyk klaszcze
I w uśmiechu szczerzy paszczę.
MUSZKA
Mała muszka spod Łopuszki
chciała mieć różowe nóżki.
Różdżką nóżki czarowała,
lecz wciąż nóżki czarne miała.
– Po cóż czary, moja muszko?
Ruszże móżdżkiem, a nie różdżką!
Wyrzuć wreszcie różdżkę wróżki
i unurzaj w różu nóżki.
SZCZUR I GBUR
Gbur szczurowi burknął szczerze:
– Szczur to strasznie szpetne zwierzę.
Po przemowie szczerej gbura
Rozgorzała awantura…
– Gruby gbur! – skrzeczy szczur.
– Szpetny szczur! – burczał gbur.
Ścigał gbur burego szczura,
Ganiał szczur szczerego gbura.
Szur, szur, szur!… szurał szczur.
Bur, bur, bur… burczał gbur…
Kiedy skończy się ten spór?
CHRZĄSZCZ
Trzynastego, w Szczebrzeszynie
chrząszcz się zaczął tarzać w trzcinie.
Wszczęli wrzask Szczebrzeszynianie:
– Cóż ma znaczyć to tarzanie?!
Wezwać trzeba by lekarza,
zamiast brzmieć, ten chrząszcz się tarza!
Wszak Szczebrzeszyn z tego słynie,
że w nim zawsze chrząszcz BRZMI w trzcinie.
A chrząszcz odrzekł niezmieszany:
– Przyszedł wreszcie czas na zmiany!
Drzewiej chrząszcze w trzcinie brzmiały,
teraz będą się tarzały!
CZYŻYK
Czesał czyżyk czarny koczek,
czyszcząc w koczku każdy loczek,
po czym przykrył koczek toczkiem,
lecz część loczków wyszła boczkiem.
HUCZEK
Hasał huczek z tłuczkiem wnuczka
i niechcący huknął żuczka.
– Ale heca… – wnuczek mruknął
i z hurkotem w hełm się stuknął.
Leży żuczek, leży wnuczek,
a pomiędzy nimi tłuczek.
Stąd dla huczka jest nauczka
by nie hasać z tłuczkiem wnuczka.
TRZNADLE
W krzakach rzekł do trznadla trznadel:
– Możesz mi pożyczyć szpadel?
Muszę nim przetrzebić chaszcze,
bo w nich straszą straszne paszcze.
Odrzekł na to drugi trznadel:
– Niepotrzebny, trznadlu, szpadel!
Gdy wytrzeszczysz oczy w chaszczach,
z krzykiem pierzchnie każda paszcza!
ĆWICZENIA LOGOPEDYCZNE DO SAMODZIELNEJ PRACY W DOMU
Ćwiczenia właściwe – utrwalanie prawidłowej wymowy głosek.
Proszę, aby dzieci utrwalały wcześniej ćwiczone głoski zgodnie ze stałym schematem zajęć logopedycznych.
- Zaczynamy od ćwiczeń wstępnych (rozgrzewkowych) – te ćwiczenia przesłałam Państwu wraz z linkami do filmików instruktażowych:
- oddechowe
- artykulacyjne – usprawnianie warg, języka, policzków, podniebienia.
- Następnie przechodzimy do ćwiczeń właściwych – utrwalanie wcześniej wywołanych / skorygowanych głosek (* tutaj na przykładzie głoski SZ – analogicznie ćwiczenia przebiegają w przypadku innych głosek):
- w izolacji (np. sz sz sz……)
- w sylabach (np. sza, szo, sze, szu, szy / asza, oszo, esze, uszu, yszy / asz, osz, esz, usz, ysz)
- w wyrazach: na początku wyrazu / w środku / na końcu (np. „Powtórz wyrazy / Nazwij obrazki: szafa,… / koszula,… / mysz, …)
- w zwrotach 2-wyrazowych (np. „Powtórz: szara myszka, sztywna koszula, …”)
- w zdaniach (np. „Powtórz zdanie: Łukasz ma w szafie szarą koszulę”)
- w rymowankach, wierszykach, podczas opisywania ilustracji, opowiadania historyjki obrazkowej, rozwiązywania krzyżówek, rebusów, zagadek, czytania dłuższych tekstów, gier typu „memory”.
UWAGA: uczniowie ćwiczą te głoski, które były omawiane podczas zajęć logopedycznych w szkole w tym roku szkolnym (tj. głoski szumiące: sz, ż, cz, dż; głoski syczące: s, z, z, dz; głoska R, głoski K, G, itp.)
- Prowadzimy także ćwiczenia słuchowe z wykorzystaniem materiału wyrazowego zawierającego ćwiczoną właśnie głoskę / głoski. Przykłady:
- dzielenie wyrazów na sylaby (np. sza-fa)
- określanie pierwszej głoski w wyrazie (np. szafa –sz)
- określanie ostatniej głoski w wyrazie (np. szafa – a)
- dzielenie wyrazów na głoski (np. sz-a-f-a)
- określanie czy w wyrazie słychać daną głoskę czy nie (np. „Klaśnij gdy usłyszysz głoskę sz”)
- określanie położenia danej głoski w usłyszanych wyrazach (np. „Gdzie słyszysz głoskę sz w wyrazie: poduszka – na początku, w środku, czy na końcu wyrazu?”)
- określanie głoski słyszanej w wyrazie (np. „Powiedz / pokaż, którą głoskę słyszysz w wyrazie / nazwie obrazka: słoń – s czy sz, maszyna – s czy sz, kosz – s czy sz?”)
- ocenianie mowy drugiej osoby („Kiedy mówię prawidłowo: szafa – safa”, „Popraw błąd w zdaniu: Jutro idę do skoły.”)
- Utrwalanie ćwiczonych głosek w spontanicznej mowie dziecka – zwracanie uwagi na prawidłową mowę dziecka w codziennych rozmowach z nim, dawanie dziecku właściwego wzorca (mowa wyraźna, tempo umiarkowane, stosowanie zdań rozwiniętych
i bogatego słownictwa). Ważne jest by doceniać starania dziecka, podkreślać jego postępy, nie krytykować za popełniane błędy, a raczej motywować do podejmowania kolejnych prób i systematycznych ćwiczeń. Ważne też by uczyć dzieci uważności
i samokontroli w zakresie poprawności ich wypowiedzi.
PROPOZYCJE ĆWICZEŃ LOGOPEDYCZNYCH DO SAMODZIELNEJ PRACY W DOMU
ĆWICZENIA ODDECHOWE
Poprawiają wydolność oddechową, sprzyjają wydłużaniu fazy wydechowej, co powoduje poprawę jakości mowy. Ćwiczenia prowadzone są najczęściej w formie zabawowej, przy wykorzystaniu różnych środków, np. piórek, piłeczek, wody, chrupek, wiatraczków itp.
Przykłady:
- Robienie bąbelków w szklance z wodą
- Picie wody przez zakręconą słomkę
- Przenoszenie słomką kawałków papieru / lekkich kulek
- Przedmuchiwanie lekkich kulek / wacików / wałeczków / chrupek
- Zdmuchiwanie okruszków / kaszy z różnych powierzchni
- Przedmuchiwanie piłeczek pingpongowych (spirala / wyścig w torach / mecz piłkarski / rzuty karne / fajka)
- Dmuchanie na piórka / wiatraczek / mlecze / papierową serpentynę / paski bibuły
- Zabawy oddechowe: „ziejący ogniem smok”, „trawka”, „jaszczurka”
- Robienie baniek mydlanych
- Gwizdki
- „Przyklejanie” karteczek do ściany
ĆWICZENIA ARTYKULACYJNE
U większości dzieci z wadą wymowy występuje obniżona sprawność narządów artykulacyjnych – języka, warg, policzków, podniebienia miękkiego. Czasem przyczyną wady wymowy są nieprawidłowości w budowie anatomicznej narządów mowy, np. zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe, przerośnięty język, zbyt duża masa języka, rozszczep wargi itp. Przyczyną bywają także, szczególnie u dzieci młodszych, nieprawidłowe nawyki związane z połykaniem lub oddychaniem. Konieczne są w tych wszystkich wypadkach ćwiczenia motoryki narządów mowy oraz ćwiczenia prawidłowego połykania.
Przykłady:
- Ćwiczenia warg:
– cmokanie
– parskanie
– robienie „rybki”
– gwizdanie
– wysuwanie warg w przód, następnie przesuwanie warg w prawo, w lewo
– dzióbek i uśmiech na zmianę (ściąganie i rozciąganie warg)
– wymowa samogłosek w parach: a-i, a-u,i-a,u-o,o-i,u-i,a-o, e-o, itp.
– robienie „ryjka”
– robienie „wąsów” z kredki
– masaż warg zębami ( górnymi dolnej wargi i odwrotnie)
- Ćwiczenia języka:
– kierowanie języka (przy szeroko otwartej buzi): za dolne zęby / za górne zęby
– kierowanie języka (przy szeroko otwartej buzi): do prawego kącika ust / do lewego kącika ust
– wypychanie językiem policzków
– stukanie czubkiem języka o podniebienie górne
– „malowanie sufitu” – przesuwanie języka po podniebieniu od zębów w storę gardła i z powrotem
– liczenie językiem zębów górnych i dolnych
– mlaskanie
– kląskanie językiem
– „kobra” – przyklejanie języka do powierzchni podniebienia górnego
– robienie „rurki” z języka
– język przyjmuje na przemian kształt „łopaty” i „grota”
Ćwiczenia usprawniające język pod kątem wywołania głoski [r]:
– szybkie i wyraźne powtarzanie przy szeroko otwartej buzi:
la la la…, lo lo lo…, le le le…, lu lu lu…, ly ly ly…
patataj patataj patataj…
bla ble bla ble bla ble…
hopla hop hopla hop…
lelum polelum lelum polelum…
teda tedo tedu teda tedo tedu…
ttttttt…., ddddd…., td td td td td td….., tdn tdn tdn….. (wymowa „dziąsłowa” tzn. język uderza o wałek dziąsłowy za górnymi zębami, a nie o zęby)
- Ćwiczenia podniebienia:
– ziewanie
– gulgotanie – „płukanie gardła”
– chuchanie
– chrapanie na wdechu i wydechu
– głębokie oddychanie przez usta przy zatkanym nosie i odwrotnie
– powtarzanie dźwięków: hhhh, kkkk, gggg
- Ćwiczenia policzków:
– nadymanie policzków –„ gruby miś”
– wciąganie policzków –„ chudy zajączek”
– naprzemiennie „ gruby miś” –„ chudy zajączek”
– nabieranie powietrza w usta, przesuwanie powietrza z jednego policzka do drugiego na zmianę
ĆWICZENIA SŁUCHOWE
Stanowią bardzo ważną grupę ćwiczeń logopedycznych, ponieważ często opóźnienia czy zaburzenia rozwoju mowy pojawiają się na skutek opóźnień rozwoju słuchu fonematycznego. Stymulując funkcje słuchowe przyczyniamy się do rozwoju mowy dziecka.
Przykłady:
- Wskazywanie źródła dźwięku, np. szukanie ukrytego zegarka, radia, dzwoniącego budzika.
- Rozpoznawanie dźwięków otoczenia / loteryjki dźwiękowe, np. zabawa „Co słyszę?” – dziecko nasłuchuje i rozpoznaje odgłosy dochodzące z sąsiedztwa, ulicy, różne sprzęty, pojazdy, zwierzęta (przykładowa strona z odgłosami: https://odgłosy.pl/ )
- Odtwarzanie / rozpoznawanie usłyszanych rytmów
- Wyróżnianie wyrazów w zdaniu, np. Z ilu wyrazów składa się zdanie: Mama czyta książkę. (3)
- Dzielenie na sylaby imion dzieci, rzeczy, zwierząt.
- Wyszukiwanie imion dwusylabowych i trzysylabowych.
- Rozróżnianie mowy prawidłowej od nieprawidłowej.
- „Co to za wyraz?” – rodzic i dziecko naprzemiennie głoskują wyrazy i zgadują. (m – a – m – a (mama), b – a – l – o – n (balon) itp.
- „Co słyszysz na początku / końcu/ w środku wyrazu?” (nagłos: kot (k), owoc (o) itp., wygłos: rak (k), kos (s) itd., śródgłos: bok (o), rak (a) itp.
Opracowała: Marita Komperda
Dom Wczasów Dziecięcych Przemków
Procedury bezpieczeństwa w roku szkolnym 2020-2021
Ciekawe strony internetowe
- Poradnik młodego internauty
- Gry, zabawy edukacyjne język polski
- Strona pisupisu – gry, zabawy edukacyjne język polski
- Dyktanda online dla uczniów szkół podstawowych
- Bezpiecznie w Internecie
- Kolorowanki tematyczne
- Zabawy, gry i nauka matematyki
- Strona matzoo- zabawy, gry i nauka matematyki
- Strona matematyka dla dzieci – zabawy, gry i nauka matematyki
- Zabawy, gry i nauka języka angielskiego
- Ministerstwo Środowiska dla dzieci, quizy, gry, puzzle, zagadki i porady o tematyce ochrony środowiska
- Świerszczyk – magazyn dla dzieci
- Akcja pajacyk